Oświetlenie kuchni i podświetlane meble kuchenne

Podczas planowania oświetlenia warto zwrócić uwagę na kilka najistotniejszych cech i odpowiedzieć sobie na ważne pytania. Należy zacząć od rozmiaru kuchni – to naturalne, że większe pomieszczenie będzie potrzebowało większej ilości źródeł światła w porównaniu z mniejszym metrażem. Istotną kwestią jest też kształt kuchni – inaczej oświetlimy przestrzenną i szeroką kuchnię, a inaczej podłużną i wąską. Również wysokość pomieszczenia wpływa na decyzje związane z oświetleniem; jeśli pomieszczenie na to pozwala, można zdecydować się na wiszące lampy, jednak gdy wysokość jest bardziej ograniczona, to może warto rozważyć wybór na przykład plafonów.

Nie ma wątpliwości, że oświetlenie w kuchni pełni funkcję przede wszystkim praktyczną, przez co wpływa na komfort oraz bezpieczeństwo podczas przygotowywania i spożywania posiłków. Dobrym pomysłem jest zdecydowanie się na kilka niezależnych źródeł światła, które z jednej strony pomogą nam zaaranżować wymarzone pomieszczenie, a z drugiej wpłyną korzystnie na funkcjonalność kuchni. Warto zastosować się do zasad ergonomii w kuchni. Główne źródło światła nie zawsze pozwoli nam na wystarczające oświetlenie całej przestrzeni. W kuchni są strefy, do których światło dociera w znikomej ilości, choćby przez zasłaniające je szafki lub gdy źródło światła nieświadomie zasłaniamy swoimi plecami. Komfort pracy zapewnią dodatkowe oprawy świetlne, na przykład nad blatem, nad wyspą kuchenną, płytą grzewczą czy zlewem. W podjęciu decyzji pomaga podział na strefy oświetlenia, a mianowicie:

• oświetlenie centralne (ogólne)
• oświetlenie funkcyjne (zadaniowe)
• oświetlenie dekoracyjne (nastrojowe)

Oświetlenie ogólne jest najważniejszym rodzajem światła w pomieszczeniu. Zapewnia widoczność w całej kuchni. Najczęściej jest elementem ulokowanym w centralnej części sufitu mającym na celu rozproszenie światła w całym wnętrzu. Jednak takie oświetlenie jest zazwyczaj mało efektywne. W wielu zakątkach, na przykład pod szafkami, powstają cienie, które nie sprzyjają pracy w kuchni. Dlatego poza oświetleniem ogólnym powinno się zapewnić dodatkowe źródło światła. Najczęściej wybieranymi sposobami oświetlenia ogólnego są żyrandole, lampy wiszące, plafony czy też oprawy świecące w dół (downlight).

Oprawa świetlna funkcyjna znacznie wpływa na komfort przygotowywania posiłków, ich spożywania przy stole, jak również na zmywanie i sprzątanie. Oświetlenie funkcyjne montuje się między innymi  w takich miejscach jak obszar nad kuchenką czy zlewem. Blat roboczy w kuchni jest szczególnym miejscem również dlatego, że wymaga dodatkowego i równomiernego oświetlenia. W tym celu można wykorzystać taśmy ledowe, świetlówki czy reflektorki, które umieszczane są na spodach szafek wiszących. Naprawdę warto o to zadbać choćby ze względu na to, że stojąc przy blacie zasłaniamy sobie światło centralne, przez co, na przykład podczas krojenia, możemy mieć spory dyskomfort, nie mówiąc o zrobieniu sobie krzywdy. Jeśli funkcję powierzchni roboczej w kuchni ma stanowić wyspa należy pamiętać o doprowadzeniu do niej instalacji elektrycznej.

Oświetlenie dekoracyjne to takie, które wnosi do pomieszczenia konkretny nastrój. Można się w tej kwestii bawić i malować światłem dla uzyskania oczekiwanego efektu pomieszczeniu. Ograniczeniem jest tylko wyobraźnia nasza i/lub projektanta. Oświetlenie dekoracyjne sprawdza się szczególnie dobrze w kuchniach o większych metrażach. Źródła dodatkowego nastrojowego światła powinny mieć ciepłą barwę i niewielką moc. Do tego typu oświetlenia najlepiej nadają się LED-y (taśmy lub reflektorki – nie nagrzewają się szybko), kinkiety lub ozdobne lampy wiszące. W kuchniach o mniejszym metrażu (choć nie tylko) sprawdzą się też podświetlane witryny.

Warto jeszcze wspomnieć o dodatkowym rodzaju światła centralnego, czyli takim, gdy strumień światła nie kierowany jest bezpośrednio w dół, ale do góry, na sufit. Wykorzystuje ono efekt odbicia światła. Światło jest rozpraszane, co w efekcie daje miękkie i bezcieniowe oświetlenie. Najczęściej wykorzystuje się to w górnych częściach szafek, we wnękach, w górnej części ścian lub podwieszonym suficie.

Na początek warto ustalić, czy do kuchni na co dzień będzie docierała duża ilość światła słonecznego, czy może będzie to aneks, do którego większość światła będzie „dostarczana” z części salonowej. Barwa też w dużej mierze zależy od metrażu kuchni, stylu aranżacji i rodzaju oświetlenia jakie zostało wybrane.
Do oświetlenia głównego na ogół zaleca się światło w przedziale 4000 K – 4500 K. Jest neutralne, pobudzające i nie przekłamuje kolorów. Z kolei światło przeznaczone do stref roboczych i funkcyjnych, najczęściej punktowe, jest zazwyczaj mocne i zimne, co zdecydowanie poprawia komfort pracy. Światło ciepłe wprowadzamy do kuchni dla uzyskania efektu przytulności. Dlatego najczęściej  wykorzystujemy je w przypadku oświetlenia dekoracyjnego, na przykład do oświetlenia stołu lub miejsc jadalnianych.